آمنه بیدگلی
چکیده
رسالۀ اسئله و اجوبه را جمالالدّین محمّد آقسرایی (متوفی پیش از 800 هجری)، ادیب، مفسّر و عالم عثمانی، در قرن هشتم، به زبان فارسی تألیف کرده است. جمالالدّین آقسرایی از مردم آقسرا، واقع در آناتولی، و در شمار عالمان دینی و عقلی در روزگار مراد یکم عثمانی (حکومت 761-791ق) بود. چنانکه ...
بیشتر
رسالۀ اسئله و اجوبه را جمالالدّین محمّد آقسرایی (متوفی پیش از 800 هجری)، ادیب، مفسّر و عالم عثمانی، در قرن هشتم، به زبان فارسی تألیف کرده است. جمالالدّین آقسرایی از مردم آقسرا، واقع در آناتولی، و در شمار عالمان دینی و عقلی در روزگار مراد یکم عثمانی (حکومت 761-791ق) بود. چنانکه در مقدّمۀ این رساله آمده است... وی آن را به اشارت «سیفالدّوله الحاج شاذکلدی پاشا» حاکم اماسیه (783م) به زبان پارسی نوشته است تا برای اهل دیار عثمانی نافعتر و موثّرتر باشد. از این عبارت برمیآید که آثار تألیفی علمی در آن زمان به زبان عربی بوده است. همچنین نشان از آن دارد که مردم آن دیار در زمان تحریر رساله به زبان پارسی سخن میگفتهاند و این زبان در آن منطقه و در میان عموم یا گروهی از مردم رواج داشته است. رسالۀ اسئله و اجوبه پس از مقدّمهای مختصر، در دو باب تألیف شده است؛ باب اوّل در علم تفسیر و باب دوم در علم حدیث. مؤلّف، که خود مدرّس علوم دینی بوده است، سؤالاتی را مطرح میکند و بدانها پاسخ میگوید. نثر این رساله سلیس و روان است و در آن، مسائل و دقایق تفسیری و حدیثی، با بیانی عالمانه و زبانی ادیبانه، طرح و واکاوی شده است.